Tổng quan kỹ thuật về Auxin IBA và ứng dụng trong canh tác
Auxin IBA (Indole Butyric Acid) là một chất điều hòa sinh trưởng phổ biến, được sử dụng rộng rãi để kích thích sự phát triển rễ, tăng cường quang hợp và hỗ trợ sự sống sót của cây trồng sau khi cấy ghép. Chất này còn được gọi là indolebutyric acid, IBA, seradix, crizopon, và ro-otone F. Công thức hóa học của Auxin IBA là C₁₂H₁₃NO₂, với khối lượng phân tử 203,24.
Tính chất vật lý và hóa học của Auxin IBA
Auxin IBA là tinh thể không màu hoặc màu vàng nhạt, có nhiệt độ nóng chảy từ 121-125 độ C. Chất này cực kỳ khó tan trong nước, nhưng tan tốt trong các dung môi hữu cơ như axeton, benzen, ete và etanol. Auxin IBA ổn định trong môi trường axit, nhưng khi gặp kiềm sẽ tạo thành muối.
Tính năng sinh lý của Auxin IBA trong cây trồng
Auxin IBA có hoạt tính sinh học cao, tương tự như axit indoleacetic (IAA), nhưng ổn định hơn, giúp nó dễ sử dụng và hiệu quả cao trong nông nghiệp. Các công dụng nổi bật của Auxin IBA bao gồm:
- Thúc đẩy tăng trưởng rễ: Kích thích sự phát triển rễ phụ, rễ chính và rễ xơ, từ đó cải thiện khả năng hấp thụ dinh dưỡng và độ bám đất của cây.
- Tăng cường quá trình quang hợp: Auxin IBA giúp tăng hàm lượng chất diệp lục, protein và axit nucleic, từ đó nâng cao tốc độ quang hợp.
- Bảo vệ hoa và quả: Giúp ngăn ngừa rụng hoa, rụng quả, đồng thời tăng khả năng đậu quả, cải thiện năng suất cây trồng.
- Cải thiện tỷ lệ sống sót sau cấy ghép: Auxin IBA hỗ trợ cây cấy ghép dễ thích nghi, tăng khả năng sinh trưởng và giảm thiểu tổn thất.
Ứng dụng của Auxin IBA trong canh tác cây trồng
1. Thúc đẩy tăng trưởng và bảo vệ hoa, quả
-
Lúa gạo: Phun Auxin IBA với nồng độ 15-29 mg/L ở giai đoạn 1 lá 1 tim và 3 lá 1 tim để tăng cường ra rễ, tăng năng suất và cải thiện chất lượng thu hoạch.
-
Dưa chuột: Kết hợp Auxin IBA 1,7-2,5 mg/L với axit naphthalene acetic 0,36-0,6 mg/L phun sau khi cấy ghép và ở giai đoạn ra hoa để tăng tỷ lệ đậu quả và ngăn rụng quả.
-
Lúa mì: Sử dụng Auxin IBA 2,7-3,6 mg/L phun lên lá từ giai đoạn 3 lá 1 tim đến 4 lá 1 tim giúp củng cố thân cây, chống đổ ngã.
-
Ngô: Ngâm hạt ngô trong dung dịch Auxin IBA 18-24 mg/L trong 5-8 giờ, sau đó phơi khô và gieo, giúp tăng cường sự nảy mầm và phát triển rễ.
-
Cà chua, ớt, dâu tây: Ngâm hoặc phun cây bằng Auxin IBA 300 mg/L giúp thúc đẩy đậu quả và tăng năng suất.
2. Thúc đẩy ra rễ
-
Cây dương: Ngâm phần gốc hom trong dung dịch Auxin IBA 96-120 mg/L trong 8-12 giờ giúp tăng tỷ lệ ra rễ của hom.
-
Cây sung: Ngâm cành giâm với dung dịch Auxin IBA 600 mg/L trong 2 giờ giúp thúc đẩy mô sẹo và phát triển cành giâm, tăng tỷ lệ ra rễ thêm 13,3%.
-
Cây họ cẩm quỳ: Dùng dung dịch Auxin IBA 3600 mg/L ngâm cành giâm trong 5 giây giúp tỷ lệ ra rễ của Hibiscus đạt trên 97%.
-
Cọ đường: Ngâm hạt giống trong dung dịch Auxin IBA 180 mg/L trong 24 giờ giúp tăng tỷ lệ nảy mầm.
-
Hoa thuyền rồng: Sử dụng Auxin IBA 480 mg/L và axit naphthalene acetic 240 mg/L nhúng nhanh trong 15 giây giúp tăng tỷ lệ ra rễ lên 86%.
-
Thông hoa sơn: Ngâm cành giâm với dung dịch Auxin IBA 120-480 mg/L trong 60 phút để cải thiện tỷ lệ ra rễ.
3. Ứng dụng trên các loại cây khác
-
Cây ăn quả (táo, lê, đào): Ngâm cành bằng Auxin IBA 60 mg/L trong 24 giờ hoặc ngâm nhanh với dung dịch 1200-2400 mg/L trong 3-5 giây để tăng khả năng sống sót và ra rễ.
-
Dâu đen: Ngâm cành mới bằng dung dịch Auxin IBA 6 mg/L trong 24 giờ hoặc dung dịch 1200 mg/L trong 3 giây để cải thiện tỷ lệ sống và khả năng ra rễ.
-
Nhân sâm và cây giống: Phun đất với dung dịch Auxin IBA 12-96 mg/L để thúc đẩy sự ra rễ nhanh chóng và phát triển rễ sau khi cấy ghép.
Hướng dẫn sử dụng Auxin IBA
Nồng độ sử dụng cho từng loại cây trồng
- Lúa: 15-29 mg/L ở giai đoạn 1 lá 1 tim và 3 lá 1 tim.
- Dưa chuột: 1,7-2,5 mg/L kết hợp với axit naphthalene acetic 0,36-0,6 mg/L ở giai đoạn sau cấy ghép.
- Ngô: 18-24 mg/L ngâm hạt trong 5-8 giờ.
- Cà chua, ớt, dâu tây: 300 mg/L ngâm hoặc phun.
- Cây ăn quả (táo, lê, đào): 60 mg/L ngâm trong 24 giờ hoặc 1200-2400 mg/L ngâm nhanh trong 3-5 giây.
- Cây cắt giống: 96-120 mg/L ngâm phần gốc trong 8-12 giờ.
Thời điểm và kỹ thuật phun
Thời gian tốt nhất để phun là sáng sớm hoặc chiều mát khi nhiệt độ từ 20-30°C. Tránh phun vào thời điểm gió lớn hoặc trời mưa để đảm bảo hiệu quả hấp thụ. Nếu phun xong và trời mưa trong vòng 5 giờ, nên phun lại để tránh bị rửa trôi.
Các lưu ý khi sử dụng Auxin IBA
- Bảo quản: Auxin IBA dễ bị phân hủy khi tiếp xúc ánh sáng, nên bảo quản trong bao bì màu tối, đặt ở nơi khô ráo, thoáng mát.
- Không dùng chung với thuốc kiềm: Tránh pha Auxin IBA với các thuốc trừ sâu hoặc hóa chất kiềm để duy trì hiệu quả.
- An toàn lao động: Đeo bảo hộ khi tiếp xúc với Auxin IBA, rửa sạch nếu dính lên da.
Kết luận
Auxin IBA là chất điều hòa sinh trưởng hiệu quả trong việc thúc đẩy ra rễ, bảo vệ hoa, quả và tăng năng suất cây trồng. Bằng cách sử dụng đúng cách và tuân thủ các lưu ý kỹ thuật, Auxin IBA có thể mang lại lợi ích vượt trội trong nông nghiệp, giúp cây phát triển khỏe mạnh, ổn định và năng suất cao.