Trên cánh đồng thôn Mom Đào, những ruộng dưa đang kỳ thu hoạch nhưng cây héo nhũn, lá cháy khô, quả quắt thối, khiến người nhìn không khỏi xót xa.
Nhiều diện tích dưa lê tại xã Thái Niên đang kỳ thu hoạch bị chết, hỏng do ảnh hưởng của mưa đá.
Đây là năm thứ 6 bà Phạm Thị Hoài, thôn Mom Đào trồng dưa lê. Nhìn những cây dưa bị héo khô, quả bị thối trong thời kỳ thu hoạch bà buồn rầu: Chưa năm nào dưa lê mất mùa như năm nay. Vụ này năm ngoái, 4 sào dưa của gia đình thu được hơn 20 triệu đồng. Năm nay, tôi phải đi mót từng quả dưa đem bán, mong vớt vát được tiền mua hạt giống, phân bón, chứ không mong có thu nhập.
Còn tại Đo Ngoài, thôn có diện tích trồng dưa lê nhiều nhất xã, chị Giàng Thị Hiền bần thần bên ruộng dưa xơ xác: Nhà tôi có 6 sào đất lúa chuyển sang trồng dưa, nhiều năm nay cho thu nhập từ 30 - 35 triệu đồng/vụ. Năm nay tôi xuống giống sớm nên may mắn đã thu được 2 lứa, trong khi thông thường mỗi vụ thu hoạch khoảng 4 - 5 lứa.
Chị Hiền nhẩm tính, mỗi sào dưa đầu tư khoảng 2,5 triệu đồng mua hạt giống, phân bón, ni lông phủ luống, chưa tính công chăm sóc. Hiện, gia đình mới thu được 2 triệu đồng từ bán dưa, chưa đủ tiền đầu tư. Giờ đây những hộ trồng dưa chỉ biết nhìn những ruộng dưa bị chết khô mà không có cách gì cứu vãn được.
Đó cũng là tình trạng chung của hàng trăm hộ trồng dưa trên địa bàn xã Thái Niên. Được biết, do ảnh hưởng của trận dông lốc và mưa đá xảy ra từ ngày 22 đến ngày 24/4 đã làm nhiều diện tích dưa lê đang kỳ thu hoạch trên địa bàn xã bị ảnh hưởng nặng nề. Lượng mưa lớn, kéo dài gây ngập úng khiến thân cây bị thối nhũn, lá khô héo; do bị đá rơi trúng nên những quả dưa to bị dập, thối.
Người dân Thái Niên phải đi mót từng quả dưa đem bán, với mong muốn gỡ lại được tiền vốn đầu tư.
Diện tích dưa lê trà cuối vụ đang thời kỳ ra hoa, đậu quả thì bị mưa đá làm rụng hoa, phát sinh bệnh nấm cây, người dân đang cố gắng khắc phục bằng cách vun lại luống, thu hái những quả dưa chưa bị ảnh hưởng, mong gỡ gạc được chút tiền vốn đầu tư.
Theo thống kê, vụ dưa lê năm 2020, người dân xã Thái Niên trồng 38 ha (tăng 19 ha so với năm trước). Diện tích dưa lê được trồng chủ yếu ở các thôn: Đo Trong, Đo Ngoài, Báu, Hải Niên, Mom Đào… Từ nhiều năm nay, dưa lê mang lại thu nhập cao cho nhân dân trên địa bàn.
Ông Vũ Văn Hải, Phó Chủ tịch UBND xã Thái Niên cho biết: Năm trước, dưa lê cho năng suất khoảng 8 tạ/sào (sản lượng đạt khoảng 24 tấn/ha), thì ước tính năm nay, năng suất trung bình giảm hơn 50%. Do ảnh hưởng của mưa đá, mẫu mã và chất lượng quả dưa không đảm bảo, giá bán cũng thấp hơn. Hiện, giá dưa trung bình từ 10.000 – 15.000 đồng/kg, thấp hơn từ 2.000 - 3.000 đồng/kg so với mọi năm. Vụ dưa năm nay, người dân bị thiệt hại kép, ảnh hưởng đến kinh tế của nhiều hộ dân.
Hiện, chính quyền xã Thái Niên đang vận động nhân dân chủ động khắc phục thiệt hại, chăm sóc, thu hái những diện tích dưa còn có khả năng phục hồi. Đối với diện tích bị thiệt hại nặng và không thể phục hồi thì tiến hành vệ sinh đồng ruộng, thu gom cây chết đem đốt để phòng bệnh cho vụ sản xuất sau.
